Từ hạt gạo, người Việt và nhiều nền ẩm thực trên thế giới đã sáng tạo ra vô số món ăn phong phú

1. Cơm – Món ăn cơ bản nhất từ gạo

• Cơm trắng: Món ăn cơ bản trong hầu hết các bữa ăn.
• Cơm tấm: Đặc sản miền Nam, dùng gạo tấm, thường ăn với sườn nướng, bì, chả.
• Cơm chiên: Kết hợp với nhiều nguyên liệu như cơm chiên trứng, cơm chiên dương châu, cơm chiên hải sản.
• Cơm gà: Cơm được nấu với nước gà hoặc ăn kèm thịt gà luộc, quay.
• Cơm lam: Gạo nếp được nướng trong ống tre, đặc sản của các dân tộc vùng Tây Bắc.

2. Các món từ gạo nếp

• Xôi:
  • Xôi gấc, xôi đỗ xanh, xôi lạc, xôi ngũ sắc, xôi cốm, xôi dừa.
  • Là món ăn sáng phổ biến hoặc dùng trong các dịp lễ, cúng bái.
• Chè từ gạo nếp:
  • Chè trôi nước, chè con ong, chè nếp cẩm, chè đỗ đen nếp.
• Bánh chưng, bánh tét:
  • Là biểu tượng ẩm thực truyền thống trong dịp Tết.

3. Các loại bún, phở, bánh phở

• Phở: Gạo xay nhuyễn làm bánh phở, dùng cho món phở bò, phở gà nổi tiếng.
• Bún: Gạo được làm thành sợi bún trắng, dai, mềm:
  • Bún riêu, bún bò Huế, bún chả, bún đậu mắm tôm, bún mắm.
• Hủ tiếu: Sợi bún khô hoặc mềm dùng cho món hủ tiếu Nam Vang, hủ tiếu bò kho.

4. Bánh làm từ gạo

• Bánh cuốn: Bột gạo được tráng mỏng, cuộn nhân thịt băm, mộc nhĩ.
• Bánh bèo: Đặc sản miền Trung, làm từ bột gạo, ăn với tôm chấy và mỡ hành.
• Bánh xèo: Bột gạo pha với nước cốt dừa, nghệ, chiên giòn, kèm nhân tôm thịt.
• Bánh đúc: Làm từ bột gạo, mềm, dẻo, ăn kèm nước mắm chua ngọt.
• Bánh khọt: Tương tự bánh xèo nhưng nhỏ hơn, chiên giòn.
• Bánh gạo: Gạo được làm thành bánh gạo cay Hàn Quốc (tteokbokki).

5. Món bột làm từ gạo

• Bột gạo:
  • Dùng để làm bánh như bánh bò, bánh bột lọc, bánh ít trần.
  • Bột gạo nấu cháo sườn hoặc làm bột trẻ em.

6. Cháo và món ăn nhẹ

• Cháo:
  • Cháo trắng, cháo thịt băm, cháo cá, cháo gà, cháo vịt, cháo hải sản.
  • Các món cháo dinh dưỡng như cháo gạo lứt, cháo đậu xanh.
• Cơm rượu: Gạo nếp lên men, thường ăn vào Tết Đoan Ngọ.

7. Gạo trong đồ uống và sản phẩm khác

• Sữa gạo: Thức uống bổ dưỡng, nhẹ nhàng, tốt cho sức khỏe.
• Rượu gạo: Sản phẩm lên men từ gạo nếp, phổ biến ở cả vùng đồng bằng và miền núi.
• Bánh cốm, bánh khảo: Làm từ gạo nếp xay mịn, trộn với đường, nhân đậu xanh.

8. Các món quốc tế từ gạo

• Sushi: Cơm gạo Japonica trộn giấm, ăn kèm cá sống, rau củ.
• Cơm cà ri Nhật: Gạo Nhật ăn cùng nước sốt cà ri và thịt.
• Risotto: Gạo Ý nấu với phô mai, rượu vang trắng, thịt, hoặc rau củ.
• Paella: Món cơm hải sản trứ danh của Tây Ban Nha.
• Cháo gạo kiểu Hàn: Dùng gạo nấu nhừ, ăn kèm hải sản hoặc thịt bò.

9. Các món ăn vặt từ gạo

• Bánh tráng: Gạo xay mịn, tráng mỏng, phơi khô. Dùng làm món bánh tráng trộn, bánh tráng nướng.
• Cơm cháy: Cơm gạo chiên giòn, thường ăn kèm chà bông hoặc sốt mỡ hành.
• Bánh phồng tôm: Dùng gạo làm bột nền, chiên giòn.

Kết luận

Gạo là nguồn nguyên liệu vô cùng linh hoạt, từ bữa ăn chính hàng ngày, món ăn lễ hội đến các món quốc tế. Sự đa dạng trong cách chế biến không chỉ thể hiện sự phong phú của gạo mà còn khẳng định vai trò quan trọng của nó trong văn hóa ẩm thực toàn cầu.